To tylko powieść, a wydarzenia powieściowe są nieistotne, po ich przeczytaniu natychmiast się o tym zapomina. Najciekawsze są możliwości, idee, do których nas pobudzają, które w nas zasiewają, poprzez swe fikcyjne przypadki, bo te pozostają w nas bardziej wyraziste niż rzeczywiste wydarzenia i bardziej się nad nimi rozwodzimy.
Javier Marias „Zakochania”, str 258
Rety, rety, ale się urządziłam! Wzięłam na wakacje książkę na wylot ponurą. Ani o miłości ani o zbrodni, jak mówi notka z okładki. Temat jest tu jeden: wielki smutek. Ciało mi leżało w pełnym słońcu, tymczasem umysł wędrował w najciemniejsze korytarze ludzkiej duszy lub, jak kto woli, umysłu.
A wszystko zaczyna się na pozór niewinnie. Pewna kobieta lubi sobie dobarwiać poranki jedząc śniadanie w miłej kawiarence. Kolorów jej wczesnym godzinom dodaje obserwacja bardzo szczęśliwie zakochanej pary, która spotyka się dzień w dzień kilka stolików dalej. Jest to dobrze sytuowane małżeństwo w średnim wieku z dwójką dzieci. Widać, że rozumieją się świetnie, zawsze się ze sobą dobrze czują, no i wyglądają razem doskonale. Ich widok dostarcza obserwatorce pozytywnej energii na cały dzień.
Niespodziewanie sielankowy obrazek znika z kawiarnianej scenki. Jeden z bohaterów, mąż, zostaje brutalnie zamordowany przez bezdomnego przybłędę. Odtąd przechodzimy na ciemną stronę tej historii. Zaczynają się rozważania, opisy, dywagacje. Na temat żałoby, zapominania, odzwyczajania się od innej osoby. Na temat tego, jak zmarli wpływają na życie żywych, którzy ich kochają i nie mogą sobie z ich brakiem poradzić. Robi się smętnie i rozwlekle. Akcja prawie się nie porusza, jest tylko wiele drgnień i westchnień, jak u osoby, która w skutek szoku popadła w marazm. Czytelnik też popada w odrętwienie. I czyta każdą stronę bardzo długo.
Nie znaczy to jednak, że tego czytania będzie żałować. Bo choć książka nie zapewnia rozrywki, to daje sporą porcje nauk i wniosków, które każdemu z nas mogą się prędzej czy później przydać. I nawet lepiej ją czytać w pełnym słońcu, bo przy szarościach i podmuchach innej pory roku, może się wraz z jej tekstem wsączyć w czytelnika dawka spleenu przekraczająca normy o więcej niż kilka stopni.
mowa o:
więcej niz pierwsza czytanka 